TINH DẦU

Tinh dầu là thành phần ngôi sao trong liệu pháp hương thơm, mỹ phẩm và nước hoa.

Đây là hỗn hợp lỏng dễ bay hơi của các chất thơm được sản sinh bởi các bộ phận khác nhau của thực vật: hoa, lá, thân, rễ, quả, vỏ cây, mang lại mùi hương cho cây mà nhiều người yêu thích.

Từ góc độ hóa học, tinh dầu là hỗn hợp đa thành phần của các hợp chất hữu cơ khác nhau:

• hydrocacbon không no (tecpen và tecpenoit),
• cồn,
• phenol,
• ete và este, v.v.

Hầu hết mọi loại tinh dầu đều chứa đến hàng trăm thành phần, chẳng hạn tinh dầu hoa hồng tự nhiên (với 200 hợp chất khác nhau, 80% trong số đó là cồn terpene). Thực tế cũng có một số loại tinh dầu thiên nhiên đơn chất như hoa hồi, bạc hà.

Ở dạng không pha loãng, tinh dầu không gây nhờn khi chạm vào da bởi chúng không chứa lipid. Nếu có thấy lớp màng nhờn giữa các ngón tay khi thoa tinh dầu, bạn có thể hiểu đây là dấu hiệu của thành phần bổ sung.

Tinh dầu từ lâu đã được ứng dụng trong cả mỹ phẩm và y học. Mọi loại tinh dầu đều có hoạt tính diệt khuẩn, nhiều chất có công dụng chống oxy hóa, số khác đem lại hiệu quả giống như hormone nhờ phytosterol.

Về quy tắc, tinh dầu nằm ở cuối danh sách các thành phần bởi khả năng phát huy công dụng ở nồng độ cực thấp (tức có hoạt tính sinh học cao). Ngoài ra, tinh dầu có thể gây nguy hiểm ở nồng độ cao, do vậy hầu như không thể thoa vào da ở dạng nguyên chất.

Thành phần hóa học của một loại tinh dầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố môi trường: thành phần đất, công nghệ canh tác, khí hậu, lượng mưa, thời gian thu hoạch, v.v. Nhờ vậy mà mỗi mẻ tinh dầu làm ra đều có nét độc đáo riêng.

Các loại tinh dầu:

• Tinh dầu tự nhiên: được chiết xuất từ một loại cây bằng cách ép hoặc chưng cất hơi. Thành phần gồm các hợp chất dễ bay hơi có mùi thơm tự nhiên. Tinh dầu có hoạt tính sinh học đặc trưng.
• Tinh dầu giống hệt tự nhiên: được tạo ra bằng hương liệu tổng hợp để đạt độ tương tự hương thơm tự nhiên lên đến 96%. Không có tác động vật lý, sinh học, hay hoạt tính hóa sinh trên tế bào da.
• Tinh dầu nhân tạo (tổng hợp): có thành phần chính là tinh dầu thiên nhiên cùng hương liệu tổng hợp không có trong tự nhiên. Được sử dụng để tạo mùi thơm cho mỹ phẩm. Không có tác dụng sinh lý đối với tế bào da.

Lưu ý rằng không thể tái tạo một loại tinh dầu hoàn toàn tự nhiên theo cách tổng hợp mà vẫn đạt được hoạt tính sinh học như tự nhiên.

Tinh dầu hoạt động như thế nào?

• Thông qua các thụ thể khứu giác đến các khu vực nhất định của bộ não con người, gây ra phản ứng hóa học ở vùng dưới đồi và tuyến yên, từ đó tác động lên trạng thái tâm lý và tinh thần.
• Tinh dầu thấm vào máu qua da, mang lại hiệu quả điều trị cho các cơ quan và mô.

Tinh dầu chứa những gì?

• hợp chất terpene;
• phytoncide (khử trùng);
• hợp chất phenolic (diệt khuẩn);
• andehyde (an thần, kháng virus);
• xeton (chữa lành vết thương);
• monoterpene (chống viêm và diệt khuẩn);
• phytosterol (chống lão hóa).

Bạn có biết: vi khuẩn gây bệnh có vòng đời 20 phút. Trong thời gian này, chúng có thể sinh ra những chủng không còn bị ảnh hưởng bởi các thành phần hóa học thông thường. Hiệu quả của tinh dầu được khẳng định tại đây, bởi mỗi mẻ có thành phần đa dạng khác nhau, do đó vi khuẩn khó có thể tạo ra các biến thể chống chịu.

Tỷ lệ liều lượng tinh dầu trong công thức mỹ phẩm được quy định nghiêm ngặt, bởi vậy rất an toàn, với nguy cơ gây dị ứng và kích ứng trên thực tế giảm xuống còn 0, ngoại trừ một số trường hợp không dung nạp cá biệt. Nhìn chung, đây vẫn là một nguồn tài nguyên vô giá với tiềm năng kháng khuẩn và trị liệu bằng hương thơm.